تحولات منطقه

فاطمه معتمدی: بارندگی‌های اخیر در اغلب شهرهای خراسان رضوی و به طور خاص و ویژه مشهد که با مسائلی مانند آبگرفتی معابر و خیابان‌ها نیز همراه بود این موضوع را در ذهن مردم متبادر کرد که با توجه به خشکسالی‌های پی در پی و ۱۸ ساله استان و نیز بحث کم آبی و افت سفره‌های آب زیرزمینی مشهد و دشت‌های بحرانی آن خروجی این روان آب‌ها به کجا ختم می‌شود و چه میزان از این نعمت الهی از استان و کشور خارج می‌شود.

فرار روان آب‌های مشهد به ترکمنستان
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

پرسش این روزهای مردم این است در شرایطی که هر قطره آب در این وانفسای خشکسالی برای چشمه، چاه، قنات و زمین‌های تشنه روستاها دارای ارزش بسیاری است سرانجام این قطرات حائز اهمیت وقتی از کوچه پس کوچه و معابر اصلی و فرعی در مشهد به کشف رود می‌ریزد چه می‌شود و خروجی آن به کجا حتم می‌شود.

*کشف رود محل ورود تمامی آبراه‌های مشهد

معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در این رابطه می‌گوید:محل تمامی آبراه‌های دشت مشهد زه کش اصلی کشف رود است.زه کش در واقع گودترین جای دشت مشهد است. دشت مشهد نیز بین دو رشته کوه بینالود و هزار مسجد قرار دارد.

طاهری در گفت و گو با خبرنگار ما می‌افزاید:این دشت از حدود ۹ کیلومتری شرق قوچان شروع و تا حدود ۲۰ کیلومتری شرق مشهد بعد از اولنگ تا پل خاتون سرخس ادامه می‌یابد و همه آبراه‌ها به کشف رود می‌ریزد.

وی خاطر نشان می‌کند:رودخانه کشف رود از حدود ۹ کیلومتری شرق قوچان شروع و حدود ۱۶۰ تا ۱۷۰ کیلومتر به سمت شرق امتداد دارد و به نقطه صفر مرزی در پایین دست سد دوستی پل خاتون واریز و بعد به رودخانه هریررود که یک رودخانه مرزی و یک حوضه آبریز مشترک بین ایران و ترکمنستان و افغانستان است،وارد می‌شود.

وی درباره درصد آب‌های سطحی استان تصریح می‌کند:میزان آب‌های سطحی استان به طور متوسط سالانه متغیر است به عبارت دیگر در برخی سال‌ها میزان آب‌های سطحی استان شاید بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب است که این رقم در برخی سال‌ها ۵/۲ میلیارد مترمکعب در سال است.توضیح بیشتر اینکه در سال‌های خشک میزان آب‌های سطحی کم و بعضاً رودخانه‌ها خشک می‌شوند و در مقابل در برخی‌تر سالی‌ها روخانه‌ها حجم آب بیشتری دارد.

وی خاطر نشان می‌کند: میزان روان آب‌های رودخانه کشف رود نیز شاید در حد ۱۵ میلیون و در برخی سال‌ها حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب بوده است.

وی در خصوص برنامه‌های شرکت آب منطقه‌ای برای مهار آب‌های مرزی و حداکثر استفاده از روان آب‌ها تصریح می‌کند:اول اینکه برای مهار آب‌های رودخانه کشف رود پروتکلی نداریم.

وی ادامه می‌دهد: در همین رابطه در منطقه‌ای از صالح آب در محدوده شوریجه سدی به نام همین محدوده در حال ساخت است که اکنون از پیشرفت فیزیکی هشت درصدی برخوردار است.

طاهری با بیان اینکه عملیات ساخت این سد از سال ۹۳ آغاز و یک دوره سه ساله برای سیستم انحراف آن تعیین شد،گفت:این سیستم انحراف که شامل مواردی مانند حفاری تونل به طول ۱۵۰ متر با قطر ۵ تا ۶ متر است، انجام شده است.

وی با بیان اینکه بتازگی پیمانکار برای ساخت پروژه مستقر شده است،می افزاید:در صورتی که اعتبارات تخصیص و به موقع پرداخت شود سد شوریجه تمام خواهد شد.

وی مشخصات این سد را به ارتفاع حدود ۴۸ متر و حجم آب تنظیمی حدود ۲۸ میلیون مترمکعب شامل تأمین آب کشاورزی و شرب اعلام کرد و یادآورمی شود: با اتمام این سد تمام روان آب‌های مشهد پشت این سد قابل کنترل و مهار است.

وی با اشاره به ساخت سدهای دیگر از جمله ابیورد خاطر نشان می‌کند:ساخت این سدها در راستای مهار روان آب‌ها مؤثر است.

*طرح‌های تغذیه مصنوعی

وی در این رابطه که برنامه شرکت برای استفاده حداکثری از روان و سیلاب‌های مشهد تا زمان اتمام سدهای یاد شده چیست،اظهار می‌دارد:اینکه در داخل شهر مشهد راهکاری مانند سازه ذخیره آب برای استفاده از روان آب‌ها داشته باشیم، چنین مکانی نیست با این حال با راهکارهای گوناگون سعی شده است تا حد ممکن روان آب‌ها را به منابع زیرزمینی سوق و تغذیه داده شود.

وی ادامه دهد: در این رابطه در سر شاخه‌های کشف رود چندین سد مانند سد کارده، طرق و ارداک ایجاد شده است که هر سال از محل رواناب و سیلاب‌ها پر می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی اضافه می‌کند:از سوی دیگر به صورت محدود در برخی مناطق مانند کال چهل بازه و رودخانه شاندیز طرح‌های تغذیه مصنوعی اجرا شده است تا روان آب هایی که از مسیر عبور می‌کنند را به آب‌های زیرزمینی نفوذ دهد.حجم آب ذخیره شده از این محل در کال چهل بازه سالانه حدود ۴ میلیون مترمکعب ورودخانه شاندیز این رقم حدود ۶ میلیون مترمکعب است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.